Askere Giden İşçinin Hakları Nelerdir?
Askere giden işçinin haklarından ilki kıdem tazminatıdır. İş Kanunu uyarınca işçinin iş sözleşmesini muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla feshetmesi halinde işçinin, kıdem tazminatına hak kazanacağı ifade edilmiştir. Kıdem tazminatına hak kazanmanın ilk koşulu ise aynı işyerinde en az bir yıl çalışmaktır. Öyleyse aynı iş yerinde en az bir yıl süre ile çalışmış ve askerlik dönemi gelmiş işçi, iş akdini feshederse kıdem tazminatına hak kazanacaktır.
Burada askerlik yoklaması gelen işçi ile tecili bozduran işçi arasında herhangi bir fark yoktur. Askerlik görevinin Anayasal bir ödev olması sebebi ile işveren tarafından tecili bozdurarak askere giden işçiye karşı maddi kazanç sağlama amacıyla hareket ettiği yönünde savunma yapılmayacaktır.
Ayrıca iş sözleşmesinin muvazzaf askerlik sebebiyle sonlandırılmış sayılabilmesi için, işten ayrılma ile askere gitme tarihleri arasında uzun bir sürenin geçmemiş olması gerekmektedir. Bu süre değerlendirilirken fesih sebebinin askere gitme olduğuna ilişkin kabul edilebilir kılacak makul süre olduğu düşünülmelidir. Ancak her durum kendi özel koşullarını barındırmakta olup makul sürenin adalet ve hakkaniyet ilkelerine uygun şekilde karar verilmelidir. Yargıtay bir kararında muvazzaf askerlik nedeniyle iş akdinin feshi ile askere gitme tarihi arasında geçen on dört aylık sürenin uzun olduğuna dikkat çekmiştir.
Askerlik Nedeniyle İş Akdinin Feshi
İfade edildiği üzere muvazzaf askerlik nedeniyle iş akdinin feshedilmesi halinde askere giden işçinin hakları gündeme gelecektir. Yukarıda da bahsettiğimiz üzere işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Askerlik nedeniyle iş akdinin feshinde işverene bildirim yapılması gerekmese de işçinin hak kaybı yaşamaması için askerlik nedeniyle işyerinden ayrıldığını ispatlar askerlik sevk kağıdı ile birlikte bildirim yapmasında fayda vardır.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2007/22459E. 2008/17534K. ve 24.06.2008 tarihli kararı “…Somut olayda davacı işçinin 07.09.2005 tarihinde rahatsızlığı nedeni ile vizite kağıdı alıp gittikten sonra 18.09.2005 tarihinde askere alındığı anlaşılmaktadır. Öte yandan davalı işveren tarafından çekilen 19.09.2005 tarihli ihtarname ile davacının bir gün içinde işe başlaması istenmiştir. Oysa davacı işçi bir gün öncesinde askerlik görevine başlamıştır. Bu durumda davacı işçi tarafından iş akdinin muvazzaf askerlik nedeni ile feshedildiği hususunda kuşku bulunmamaktadır..” şeklinde olup askerlik nedeniyle işten ayrılma halinde bildirim yapılmaması halinde de kıdem tazminatına hak kazanılacağı ifade edilmiştir.
Her ne kadar anılan kararda bildirim yapılmaksızın kıdem tazminatına hak kazanılacağına hükmedilmiş olsa da uygulamada bu yönde birtakım sıkıntılar yaşanabilmektedir. Bu sebeple sürecin sağlıklı yürütülebilmesi adına alanında uzman bir Ankara iş avukatından destek alınması önem arz etmektedir.
